Námskeið í boði
Æfingasafn
Verkefni
Fallbeyging
Stafaleikur
Sagnbeyging
Um kerfið
Um Netskólann
Hlutar Netskólans
Um Netskóli.is
Kennsla í Netskólanum
Persónuvernd
Að stýra Netskóla
Kerfisuppbygging
Verðskrá
Hafðu samband
Lausnir fyrir skóla
Uppfærslur
Áskrift að fréttum
Breyta efni
Afrita
Fjarlægja úr lotu
Verkefnasafn
Hjartað
Hjartað
þitt
er
dælan
í
líkamanum
og
er
staðsett
vinstra
megin
í
brjóstkassanum.
Hlutverk
þess
er
að
dæla
blóði
með
súrefni
og
næringarefnum
um
líkamann.
Hjartað
skiptist
í
fjóra
hluta,
hægri
gátt,
hægra
hvolf,
vinstri
gátt
og
vinstra
hvolf.
Þegar
blóð
kemur
inn
í
vinstri
hlutann
(1+2)
er
það
súrefnisríkt
og
þaðan
er
því
dælt
um
líkamann.
Þegar
blóðið
kemur
til
baka
inn
í
hægri
hlutann
(3+4),
hefur
súrefnið
í
því
minnkað
og
koltvísýringur
er
kominn
í
staðinn.
Hægri
hlutinn
dælir
því
blóðinu
til
lungnanna
þar
sem
koltvísýringnum
er
skilað
út
og
súrefni
er
tekið
inn
í
staðinn.
Á
milli
gátta
og
hólfa
eru
lokur.
Þegar
hvolfin
dragast
saman
skella
lokurnar
aftur
svo
blóðið
renni
ekki
í
vitlausa
átt,
þá
heyrist
lágt
hljóð
sem
við
getum
heyrt,
(hjartsláttur).
Hjartað
í
þér
er
á
stærð
við
hnefann
og
það
getur
dælt
um
það
bil
5
lítrum
af
blóði
á
mínútu
þegar
þú
ert
í
hvíld,
til
dæmis
þegar
þú
situr
við
tölvuna
eða
ert
að
horfa
á
sjónvarpið.
Þegar
þú
hreyfir
þig
eykst
súrefnisþörf
líkamans
og
þá
slær
hjartað
hraðar
til
að
dæla
blóðinu
hraðar.
Í
líkamanum
eru
þrenns
konar
æðar;
slagæðar,
háræðar
og
bláæðar.
Slagæðar
flytja
súrefnisríkt
blóð.
Ósæðin
er
stærst.
Grennstu
slagæðarnar
tengjast
háræðum,
sem
eru
pínulitlar
og
mynda
þétt
net
um
líkamann.
Veggir
þeirra
eru
þunnir
þannig
að
blóðið
lætur
auðveldlega
frá
sér
ýmis
efni
og
tekur
að
sama
skapi
önnur
til
sín.
Þú
hefur
kannski
tekið
eftir
því
að
það
er
eins
og
sumar
æðarnar
í
þér
(til
dæmis
við
úlnliðinn)
séu
bláleitar.
Þetta
er
skrýtið
þar
sem
allir
vita
að
blóð
er
rautt.
Ástæðan
fyrir
þessu
er
sú
að
þessar
æðar
eru
bláæðar
sem
dæla
blóði
til
baka
til
hjartans
og
blóðið
í
þeim
inniheldur
koltvísýring,
en
þá
verður
blóðið
bláleitara
en
þegar
það
er
súrefnisríkt.
Hjartað
er
vöðvi.
Það
þýðir
það
styrkist
við
notkun.
Sterkt
hjarta
getur
dælt
meira
blóði
og
af
meiri
krafti.
Meiri
fróðleikur
Vísindavefurinn:
Hvernig
flyst
koltvísýringur
með
blóði
til
öndunarfæranna?
Skrifaðu
eftirfarandi
orð
í
réttar
eyður:
hjartað
blóðrásina
lungnanna
helming
æðarnar
gátt
hvolf
brjóstholinu
slái
lokur
og
mynda
saman
.
Hjartað er í
á
milli
.
Hjartað skiptist í vinstri og hægri
.
Í hvorum helmingi eru tvö hólf
og
.
Á milli gátta og hvolfa eru
.
Við segjum að hjartað
þegar það dregst saman og þenst út.
©
Árni H. Björgvinsson
19.3.2006
Flýtileiðir
Blogg eftir notendur
Námskeiðin mín
Einkunnabók
Þemasíður
Skilaverkefnin mín
Tilkynna vandamál
Einkunnir og endurgjöf